Zarys dziejów  szkoły w Łośniu

            Z okresu sierpień – listopad 1916 r. pochodzą dokumenty z Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie zawierające miesięczne sprawozdania Carsko Królewskiej Komendy Obwodowej w Dąbrowie przesyłane do kancelarii generała gubernatora w Lublinie, potwierdzające, że w sierpniu 1916 roku szkoła w Łośniu była w stadium organizacji, a w listopadzie 1916 roku odbyła się w niej wizytacja. Powstanie w 1918r. niepodległego państwa polskiego postawiło przed  władzami oświatowym obowiązek stworzenia jednolitego sytemu wychowania z trzech odrębnych organizacji szkolnictwa powstałych po rządach zaborczych. Minister oświaty K. F. Praus przystąpił w 1919r. do realizacji projektu organizacji szkolnictwa, którego podstawą miała być 7-letnia szkoła elementarna. Powstała w 1916 roku szkoła w Łośniu funkcjonowała jako szkoła stopnia podstawowego dająca podstawy wykształcenia. Prawo do bezpłatnej nauki w szkołach podstawowych i samorządowych zapisano potem w konstytucji z marca 1921r. Pobieranie nauki w zakresie szkoły powszechnej (początkowe) stanowiło zarazem obowiązek obywatelski. Na podstawie konkordatu z Watykanem od 1925r. wprowadzono do szkół obowiązkową naukę religii. 

           Od W 1932r. na mocy ustawy przygotowywanej przez ówczesnego ministra oświaty  J. Jędrzejewicza obowiązek szkolny był 7 letni, ale minister posiadał prawo jego skracania lub odraczania. Szkoła elementarna podzielona była na trzy stopnie w zależności od liczby dzieci z danej miejscowości, a jej program na trzy szczeble nauczania. 

          W Łośniu pierwsza szkoła mieściła się w domu należącym dziś do pani Amelii Woźniczki, dawniej będącym własnością pana Kuziora (do dziś istniejący budynek obok kościoła). Później mieszkańcy Łośnia z materiałów po byłej plebanii, którą rozebrano (z braku złożenia do władz tzw. żelaznego kapitału) wybudowali szkołę usytuowaną w rogu dzisiejszego boiska szkolnego, na działce odkupionej od państwa Imielskich. Drewniana szkoła zbudowana na początku lat 20-tych (brak dokładnej daty powstania) składała się z 4 izb lekcyjnych i małej kancelarii, która była również magazynem pomocy naukowych. W sali od południa stały szafki z książkami. Była to biblioteka, z której często korzystali uczniowie. Książki były wówczas bardzo drogie i wypożyczenie ich  było dla wielu jedyną możliwością przeczytania lektury. Szkoła liczyła 6 oddziałów. Jeszcze przed I wojną światową w swoich domach panie: Henryka Musiatowicz, Maria Foryś, p. Romanowska nieodpłatnie uczyły miejscowe dzieci czytać i pisać po polsku oraz rachunków. Na początku funkcjonowania szkoły w pierwszym budynku, uczył młody nauczyciel,którego nazwiska i imienia nie zapamiętali pierwsi uczniowie  szkoły (być może był to pan Opałko z Zawiercia). Przed II wojną światową w szkole uczyli: państwo Jan (kierownik) i Maria Hornik, mieszkający początkowo w budynku szkoły, a później u państwa Abramskich, pani Elżbieta Drabczyk z domu Jędrychowska, która pochodziła z Bochni, w  Łośniu mieszkała w domu państwa Kaczmarzyk przy obecnej ulicy Ząbkowickiej. Za czasów okupacji uczyły też siostry Wanda i Roma Kocińskie, pan Marian  Łukowicy oraz pani Regina Reder (Kaczmarzyk).Po II wojnie światowej i reformach nowych władz przyjęto jako podstawę systemu szkolnego w PRL  7-io klasową świecką szkołę podstawową.

W szkole podstawowej nr 15 w Łośniu – powiat Będzin, okręg szkolny śląsko-dąbrowski w latach 1945-1960 pracowali:

1. Jan Hornik (kierownik do 1946r.)

2. Maria Hornik

3. Elżbieta Drabczyk

4. Regina Kaczmarzyk (pracująca w latach 1945-48, jako kierownik 1946-47)

5. Wiesław Szpruch (kierownik 1947-49)

6. Henryk Litewka (kierownik 1949-50, pracujący w latach 1946-50)

7. Stanisław Prochera (1950-62)

8. Genowefa Świergosz-Bigaj (1951-1962)

9. Jadwiga Urbańska (1953-54)

10. Janina Kaczmarzyk-Liszka (1953-54)

11. Bogumiła Zamorska-Świerczyna (1954-60)

12. Alfred Abramski (1950-85)

13. Janina Hejczyk (1955-76)

14. Mirosława Gąsiorowska - Gagla (do 1961)

15. Krystyna Janowska

16.  Gabriela Michalak

17. Stanisław Imieliński

18. Zofia Jarzębska

19. p. Jadczyk

20. p. Rosiek

21. p. Szproch

22. ks. Stanisław Gołaszewski (1930-48).

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                              01 marca 1950r. inspektor szkolny w Będzinie, pan mgr Franciszek Bartoś powierzył funkcję kierownika Szkoły Podstawowej w Łośniu, panu Alfredowi Abramskiemu. 01 września 1957r. dzieci  i młodzież rozpoczęły rok szkolny w budynku nowej szkoły. W 1960r. otrzymała ona nazwę Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej. Oprócz 7 sal lekcyjnych, kancelarii, pokoju nauczycielskiego, nowa szkoła posiadała kuchnię, szatnie, toalety, salę gimnastyczną oraz mieszkanie służbowe. W każdej klasie był węglowy piec kaflowy oraz solidne, drewniane ławki szkolne. W 1961r. sejm PRL uchwalił ustawę o rozwoju systemu oświaty i wychowania, na mocy której przedłużono czas nauki w szkole podstawowej do 8 lat. Tym sposobem rozpoczęto realizację organizacyjnej i programowej reformy szkolnictwa, która wprowadzała konieczność nauczania zawodu, organizowania pracowni przedmiotowych oraz dalszego kształcenia młodzieży na kursach wieczorowych (1959-67) i Uniwersytecie dla Rodziców.

Kursy te organizowano w celu likwidacji analfabetyzmu, który stanowił wówczas istotny problem polskiego społeczeństwa. Wykładowcami na kursach wieczorowych organizowanych w szkole w Łośniu byli:

1. p. Alfred Abramski

2. p. Stefania Woźniak

3. p. Janina Hejczyk

4. p. Alicja Woźniak

5. p. Jadwiga Krawiec

6. p. Stanisława Wróbel

7. p. Helena Jaszczura.

             Od 1961r. w budynku szkoły działała Szkoła Przysposobienia Rolniczego, przekształcona w 1968r. w Zasadniczą Szkołę Rolniczą. W dwuklasowej szkole dającej uprawnienia do zawodu rolnik, oprócz przedmiotów   gólnokształcących uczono: uprawy roślin, ogrodnictwa, chowu zwierząt,  mechanizacji oraz organizowano zajęcia gospodarskie  i praktyczne.

  W szkole tej uczyli:

1. inż. Halina Kociołkowska (1961-74)

2. Edward Wątroba (do czerwca 1972)

3. Alfred Abramski  (1961-73)

4. Helena Jaszczura (1963-68)

5. Janina Hejczyk (1964-69)

6. Alicja Woźniak (1963-68) 

7. Stafania Woźniak (1963-73)

8. Czesława Wasilewska

9. Jadwiga Krawiec (1964-72)

10. Elżbieta Szproch

11. Urszula Kurek (Orlik)

12.Edward  Aperliński

13. Jadwiga Kaczmarska

14.p.Dróżdż.                                                                                                                                                                                                                                         

          Instruktorami zajęć praktycznych byli m.in. Stefania Flak, Stefan Markot, Danuta Orkisz, Józef Kozioł, Jan Pietrzyński. Szkoła istniała do 1974r.

          W roku szkolnym 1972/73 Ministerstwo Oświaty i Wychowania zaczęło wdrażać do praktyki ideę zbiorczych szkół gminnych. Chodziło głównie o to, by w środowisku wiejskim,  uczyli nauczyciele reprezentujący specjalności przedmiotowe. Łączyło się to z powstaniem szkoły gminnej wraz z filialnymi szkołami, organizowaniem świetlic, dowozem dzieci, prowadzeniem akcji dożywiania, rozwijaniem działalności opiekuńczej, prowadzeniem zajęć pozalekcyjnych  i pozaszkolnych. Jedną z 1500 polskich szkół gminnych została również szkoła w Łośniu.  Na obszarze gminy Łosień zlokalizowane były 4 szkoły podstawowe: w Łośniu, Łęce, Okradzionowie, Błędowie, Zasadnicza Szkoła Rolnicza, 3 biblioteki, schronisko młodzieżowe, 4 świetlice środowiskowe oraz 2 nowo powstałe przedszkola m.in. w Łośniu. 01 stycznia 1973r. Inspektor Oświaty w Będzinie powołał na stanowisko Gminnego Dyrektora Szkół panią mgr Stefanię Woźniak. W lokalu po mieszkaniu służbowym zorganizowano przedszkole (pierwszą wychowawczynią i dyrektorem przedszkola została pani Bożena Guzik). Wcześniej w budynku szkoły działało tzw. przedszkole sezonowe, uruchamiane w okresie letnim, na czas żniw. Do szkoły w Łośniu dowożono uczniów z Łęki, z klas IV-VIII. Kolejnym Gminnym Dyrektorem szkoły mgr Jerzy Bartłomiejczyk. Powstała wówczas pracownia audiowizualna.W 1975r. przestała istnieć Szkoła Zbiorcza, gdyż w wyniku zmian administracyjnych, Łosień został włączony do Ząbkowic i szkoła  w Łośniu nosiła do 1977r. nazwę Szkoła Podstawowa nr 6 w Ząbkowicach. Po kolejnych zmianach administracyjnych oraz włączeniu Łośnia, jako dzielnicy do Dąbrowy Górniczej, szkoła otrzymała nazwę Szkoła Podstawowa nr 26 w Dąbrowie Górniczej. Od roku szkolnego 1976/77 obowiązkowym wychowaniem przedszkolnym objęto 6-latków. „Zerówka” uczyła się w sali po przedszkolu, które przeniesiono do budynku (byłej agronomówki) przy ul.Gołonoskiej 29.     W roku szkolnym 1978/79 podjęto próbę wdrożenia reformy szkolnictwa z tzw. 10-letnią szkołą powszechną, szybko jednak wycofano się z tego typu działań.W szkole w Łęce nadal uczyły się dzieci z kl. 0-III, w 1986r. szkoła w Łęce stała się filią szkoły w Łośniu. Uczyli tam: p. Stefan Jaros, p. Alina Jaros, p. Stanisława Wiltos, p. Władysława Czerniak. W 1986r. funkcję dyrektora szkoły objęła pani mgr Bożena Guzik. W szkole powstały klasopracownie nauczania początkowego, które w 1988r. zostały wyróżnione przez Wojewódzki Ośrodek Metodyczny w Katowicach oraz uhonorowane nagrodami i dyplomami.  W latach 1989-93 funkcję dyrektora szkoły pełniła pani mgr Czesława Wasilewska. 20 października 1989r. w 70 rocznicę istnienia szkoły nadano jej sztandar. W 1990r. wprowadzono do szkoły nauczanie religii. W 1991r. zawieszono w klasach krzyże, poświęcone w kościele parafialnym w Łośniu, przez ówczesnego proboszcza, księdza Zbigniewa Jacuńskiego.W 1992r. w szkole urządzono Izbę Regionalną poświęconą tradycjom Zagłębia Dąbrowskiego. 01 września 1993r. dyrektorem szkoły ponownie została pani mgr Bożena Guzik. 01 stycznia 1994r. Urząd Miasta Dąbrowa Górnicza stał się organem zarządzającym szkołami podstawowymi. 01 września 1996r. Szkoła Podstawowa nr 24 w Łęce wraz ze Świetlicą Środowiskową oraz Przedszkolem nr 25 w Łośniu zostały włączone do Szkoły Podstawowej nr 26. Od 01 stycznia 1998r. szkole zaczęła też podlegać również Świetlica  Środowiskowa w Łośniu.W roku szkolnym 1999/2000 w szkole uczyły się 2 klasy Gimnazjum nr 12 (siedzibą dyrekcji tego gimnazjum była szkoła w Błędowie)- zmiany te wprowadziła reforma oświaty), od 01 września 1999r. szkoły podstawowe zamiast dotychczasowych VIII oddziałów liczą VI, uczniowie kontynuują naukę w gimnazjach, w których nauka kończy się po trzech latach.                                                                                                                                                            W latach 2002-2009 funkcję dyrektora szkoły pełniła pani mgr Wioletta Suchecka. 05 listopada 2004r. po przeniesieniu Oddziału Przedszkolnego z dotychczas zajmowanego budynku, nastąpiło uroczyste otwarcie oddziału, który mieści się obecnie na terenie szkoły.

                Od 01 września 2009r. funkcję dyrektora szkoły pełni pan mgr Józef Marzec. W październiku 2009r. przeniesiono bibliotekę szkolną do innego pomieszczenia oraz odnowiono  świetlicę szkolną.  Od września 2012r. na terenie szkoły funkcjonują 4 grupy przedszkolne, w związku z tym konieczna była zmiana  dotychczasowego  rozmieszczenia sal lekcyjnych. W klasach dokonano remontów (m.in. wymiany oświetlenia, malowania). 16 grudnia 2010r. odbyło się uroczyste otwarcie klasopracowni z tablicą interaktywną Interwrite DualBoard, a od grudnia 2012r. szkoła uczestniczy w rządowym programie rozwijania kompetencji uczniów i nauczycieli Cyfrowa Szkoła.

 

Informacje zaczerpnięto z publikacji:  Historia szkoły w Łośniu. Wydana z okazji 80-lecia 1919-1999. Opracowana przez panią Aldonę Tomzik.